Улазины
Улазіны — гэта не толькі свята, але і рытуал, які мае сімвалічны сэнс.
Звычайна ўлазіны, або наваселле, спраўлялі ў поўню, каб у новай хаце ўсяго
было поўна: хлеба, грошай, збожжа, дзяцей. Ноччу перад улазінамі пускалі ў хату
кошку і пеўня, каб яны прынялі на сябе зло, што магло пасяліцца ў новай хаце.
Гаспадар кідаў у хату клубок нітак і, узяўшыся за нітку, ува-ходзіў сам.
Пасля, падаўшы пояс, зацягваў за сабою ўсю сям'ю.
Найперш у новую хату са старой урачыста пераносілі агонь у гаршку з вуголлем,
потым запальвалі свечкі і ўносілі абра-зы. Сімвалічным быў і перанос са старой
хаты качаргі, чапялы, вілак, лапаты для хлеба. Новая печ павінна была адразу ж
пра-цаваць. Гаспадыні трэба было выграбаць вуголле, ставіць у печ і даставаць
чыгуны.
Ганаровае месца ў рытуале наваселля займала дзяжа. Яе ста-вілі на покуці —
самым шаноўным месцы, дзе вісяць абразы і куды садзяць дарагіх гасцей.
Купальски абрад
Свята Купалле прысвячаецца сонцу — крыніцы энергіі, жыц-ця на зямлі.
У купальскім абрадзе самым важным з'яўляюцца вогнішчы, бо агонь увасабляў
сабою сонца. Як правіла, яны былі вялікіх памераў, каб жыта ўдалося высокім, а
ўраджай — багатым. Вог-нішчы звычайна раскладалі на берагах рэк, азёр,
абавязковым было пераскокванне праз яго. Яшчэ быў звычай катаць запа-ленае кола
вакол сяла, а таксама вадзіць кругавыя карагоды. Лічылася, што сонца дае
жыватворную сілу і будзе ўвесь год міласцівае да чалавека.
Поруч з сонцам у купальскім абрадзе вельмі важны культ вады. У беларусаў
вада складае прадмет асобага шанавання, асабліва крынічная. На Купалле хлопцы і
дзяўчаты спраўляюць рытуальнае купанне ў рэках, азёрах, таму што вада ў гэтую
ноч валодае магутнай, жыццёвай сілай, робіць людзей прыгожымі.
Напярэдадні купальскай ночы дзяўчаты і жанчыны адпраў-ляліся збіраць
купальскія травы, кветкі. Імі потым лячылі чле-наў сям'і.
Купальская ноч — ноч таямніц і цудаў.
Комментариев нет:
Отправить комментарий