Ваяр патаемных вироу

Якіх толькі паданняў не пачуеш аб самах! Нават знешне сом не такі, як іншыя рыбы. Цела яго вялікае, круглае, знізу пло-скае. Яно пераходзіць у пляскаты хвост з двума доўгімі плаў-нікамі. Афарбоўка яго амаль чорная, з бурым адлівам на спіне, а па баках крыху святлейшая. У брушной частцы скура жаўта-ватая, а то і белая, пакрытая блакітнымі, ружовымі крапінкамі. Вельмі вялікая галава і шырокі рот, доўгія бакавыя адросткі-вусы на верхняй сківіцы і дзве пары кароткіх вусоў на ніжняй, маленькія вочкі. Такі партрэт гаспадара таямнічых віроў.

Сом аддае перавагу глыбокім вірам і ціхім ямам, дзе жыве амаль цэлы год. Толькі на нераст самы выходзяць на менш глы-бокія месцы. Дарослы сом харчуецца рознай ежай: чарвякамі, вадзянымі насякомымі, малюскамі. Але перавагу аддае рыбе і жабам.

Сом — каштоўная прамысловая рыба, але колькасць яго'па-мяншаецца. Ён занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі, ахоўва-ецца законам.

Жывыя барометры

Неацэнную дапамогу ў прадказанні надвор'я могуць аказаць многія жывёлы, якіх мы добра ведаем. Жывёлы востра адчува-юць змяненне надвор'я і рэагуюць на яго сваімі паводзінамі.

Калі ўзяць уюна і пасадзіць у акварыум, то гэта гатовы жывы барометр. Пры набліжэнні моцнай навальніцы рыба будзе міту-сіцца і часта ўсплываць на паверхню. Перад ясным надвор'ем заляжа на дно і нават не паварушыцца.

Гучнае кваканне жаб сярод дня — дакладная прыкмета не-пагадзі. Доўгае вячэрняе кваканне, наадварот, абяцае добрае надвор'е. Калі жабы маўчаць, то чакаецца пахаладанне.

За паўдня або за суткі адчувае набліжэнне дажджу берасцян-ка, невялікая птушка нашых лясоў¹. Яна няспынна апавяшчае пра гэта ўсю акругу сваёй звонкай песенькай. Частым і доўгім кукаваннем указвае на ўстанаўленне цёплых дзён зязюля. Ніко-лі не падманваюць у прадказанні надвор'я стрыжы. Калі птуш-кі, якія толькі што весяліліся ў паветры, раптам знікаюць, то ў гэтым месцы чакаецца моцная непагадзь. Многія жывёлы — выдатныя жывыя барометры.