Прыпяцки запаведник

Беларускае Палессе — моцна забалочаная нізіна, частка вя-лікага прыроднага рэгіёна. Палессе называюць лёгкімі Еўропы. Якуб Колас пісаў: «Цяжка адарваць вока, калі неабсяжныя пра-сторы Палесся, залітыя промнямі веснавога сонца, аблытаныя бэзавай дымкай, поўныя зачаравання, паўстаюць перад вашым поглядам». Але гэта было напісана паўстагоддзя назад. Памыл-кі ў правядзенні меліярацыі прывялі да змен. На значнай част-цы Палесся панізіўся ўзровень падземных вод, зніклі многія малыя рачулкі, звычайнымі сталі тарфяныя буры, адбыліся змены ў раслінным і жывёльным свеце.

У тысяча дзевяцьсот шэсцьдзясят дзявятым годзе для заха-вання ўнікальных краявідаў Беларускага Палесся і вывучэння змен у прыродным комплексе ў сувязі з меліярацыяй быў за-снаваны Прыпяцкі запаведнік. Ён размешчаны на захадзе Го-мельскай вобласці ў міжрэччы Прыпяці, Убарці, Сцвігі і займае плошчу ў шэсцьдзясят тры тысячы гектараў.

На тэрыторыі запаведніка ёсць балоты, лугі, сасновыя і драб-налістыя лясы. Тут водзяцца самыя разнастайныя насельнікі: лось, казуля, лясная куніца, рысь і іншыя.

Бярэзински биясферны запаведник

Запаведнік займае плошчу семдзесят шэсць тысяч гектараў. Праект запаведніка быў распрацаваны вучоным Фядзюшыным, які ў дваццатыя гады дваццатага стагоддзя выявіў у вярхоўях Бярэзіны пасяленні баброў. Да таго часу лічылася, што бабры зусім зніклі з тэрыторыі Усходне-Еўрапейскай раўніны. Бярэ-зінскі запаведнік арганізаваны ў тысяча дзевяцьсот дваццаць шостым годзе, а ў тысяча дзевяцьсот семдзесят восьмым годзе яму нададзены статус біясфернага запаведніка.

Раўнінную тэрыторыю запаведніка з поўначы на поўдзень пе-расякае рака Бярэзіна. Апрача яе, у межах запаведніка болын за пяцьдзясят невялікіх рэк і ручаёў, перагароджаных бабро-вымі плацінамі. Налічваецца не менш за дзвесце паселішчаў баброў.

Лес займае восемдзесят тры працэнты запаведнай тэрыто-рыі, астатняя плошча занята балотамі, лугамі, азёрамі і рэкамі. Галоўныя лесаўтвараючыя пароды — сасна, бяроза, елка, чорная вольха. У запаведніку знайшлі свой прытулак воўк, дзік, ліс, янотападобны сабака, барсук, выдра, куніца.

У Бярэзінскім запаведніку вядуцца разнастайныя назіранні і даследаванні па праграме біясферных запаведнікаў міжнарод-нага значэння.