Хлеб

Хлеб у хаце беларуса — гаспадар, у працы — сябра, а ў да-розе — таварыш.

Ён галоўны на нашым стале. Беларусы заўсёды ставіліся да хлеба з вялікай павагай і пашанай.

Для беларусаў вялікім грахом лічылася скідваць на падлогу хлебныя крошкі. Мы іх акуратненька збіралі, елі самі ці адда-валі птушкам.

У Старажытным Егіпце сонца, золата і хлеб абазначаліся ад-ным значком — кружочкам з кропкаю ў ім. Сонца, золата і хлеб. Усё самае важнае. I ў нас гэтак лічылася. Толькі парадак быў крыху іншы: хлеб, сонца, золата. Бо словы «жыта» і «жыццё» маюць у беларусаў адзін і той жа корань.

У беларусаў быў культ зерня, і людзі пакланяліся яму. Мы заўсёды помнілі, што кожнае зернетка старэйшае за нас, і ведалі, што яно вечнае. Яно тысячагоддзямі захоўвае ў сабе жыццё. Заўсёды гатова нарадзіць колас. Зярняты, знойдзеныя ў грабні-цах фараонаў, праз тысячы гадоў кінутыя ў зямлю, прарасталі і давалі ўраджай.

Нашы хаты

Якою доўгаю, як мара, заўсёды была ў беларусаў дарога да сваёй хаты!

Спачатку мы ўважліва прыглядаліся, выбіраючы месца для будаўніцтва хаты. Назіралі, разважалі, думалі пра тое, дзе, у якім месцы, паставіць сабе жытло?

Беларусы баяліся памыліцца месцам для селішча. Былі ўпэў-пены, што нельга будавацца на дарозе, на скрыжаваннях, на падмурку старога дома. Шчаслівымі для будаўніцтва хаты ў беларусаў лічыліся мясціны, дзе любілі сяліцца жывыя істоты — павукі, пчолы, мураўі.

Беларусы ніколі не ставілі сваю хату на зямлю. На поўначы, на Віцебшчыне, дзе многа камення, пад вуглы хаты клалі ва-луны. На Палеесі, дзе шмат лясоў, укопвалі дубовыя калоды ці смалістыя карчы. Беларусы заўсёды падымалі хату над зямлёй. А каб у хаце было цяплей, каб не пранікаў пад сцены вецер, насыпалі прызбу.

Заканчэнне будаўніцтва нОвай хаты заўсёды было найвялік-шым святам. Мы ведалі: у нашай хаце будзем жыць мы, нашы дзеці, унукі, а то і нашы праўнукі.