Слоним

Найбольшага росквіту Слонім дасягнуў у другой палове ва-сямнаццатага стагоддзя, калі знаходзіўся ва ўладанні вялікага гетмана Міхала Казіміра Агінскага. Менавіта на яго сродкі і па яго праекце быў выкапаны канал даўжынёю сорак шэсць кіла-метраў, які злучыў раку Шчару з ракой Ясельдай. Нёман, як вядома, упадае ў Балтыйскае мора, а Прыпяць — у Чорнае. Таму са Слоніма самым танным шляхам, па вадзе, можна было трапіць адразу ў два моры, што вельмі паспрыяла развіццю гандлю¹.

Пры жыцці Міхала Казіміра Агінскага Слонім называлі ста-ліцай мастацтваў, або Палескімі Афінамі. Тут працавала дру-карня, існавала значная бібліятэка, дзейнічаў тэатр, які нічым не саступаў лепшым тэатрам Еўропы. Незвычайна ўражвала сама тэатральная сцэна. На ёй маглі адбывацца бітвы коннікаў, а калі ўзнікала патрэба, то артысты выплывалі нават у лодках.

У балетах і операх бралі ўдзел выканаўцы з далёкай Італіі. Для навучання мясцовых танцораў і спевакоў Міхал Казімір Агінскі заснаваў балетную школу.

Дрыгавицкая дзяржава

Цяперашні Тураў — невялікі ціхі пасёлак, а некалі на ягоным месцы шумеў багаты і прыгожы горад. У глыбокай старажытнас-ці там ужо былі мураваныя цэрквы і манастыры. Там перапісвалі кнігі, малявалі абразы для храмаў, адчынялі школы.

Па адукаванасці і культуры сваіх жыхароў горад на Прыпяці сапернічаў з Кіевам. Самая даўняя з вядомых сёння беларускіх рукапісных кніг створана ў Тураве.

На землях Тураўскага княства выраслі беларускія гарады: Пінск, Слуцк, Клецк, Рагачоў, Мазыр, Капыль¹.

Прыпяць упадае ў Дняпро, і з Турава можна было лёгка тра-піць у Кіеў. Прытокі Прыпяці адкрывалі купцам шлях у По-лацкае княства, у Полыпчу і Прыбалтыку.

Жыхары дрыгавіцкай дзяржавы добра ведалі розныя склада-ныя рамёствы. Археолагі знаходзяць тут на раскопках пярсцён-кі і бранзалеты, наканечнікі стрэлаў і дзідаў, жалезныя замкі і шахматныя фігуркі, шкляны посуд і алавяныя абразкі. Бага-тая Тураўская зямля ляжала зусім блізка ад Кіева.